mandoline leren spelen: akkoorden deel 2
Yes, je bent begonnen: mandoline leren spelen! Je hebt het vorige snarenblog verhaal over mandoline akkoorden vreselijk goed doorgewerkt en je bent nu wel aan iets stevigere kost toe. En dat ga je nu ook krijgen.
We blijven even bij de 3 akkoordgrepen van de vorige les (G, C en Fmaj7). Alleen gaan we nu een stuk dieper!
In het vorige verhaal had je er maar 1 per liedje nodig maar… De voorraad met liedjes waarbij je het hele nummer met maar 1 akkoord kan begeleiden is niet al te groot. En het wordt ook wel een beetje erg eentonig. (Of eenklankig maar dat is geloof ik geen goed Nederlands).
Meer akkoorden per liedje op je mandoline leren spelen.
Bij de meeste liedjes begin je met een bepaald akkoord wat erg mooi past. Maar dan opeens ben je een stukje verder in het liedje en dan klinkt het er helemaal niet meer bij. Ja, probleem. Dan moet je op zoek naar een ander akkoord wat daar weer wel bij past. En na een klein stukje verder spelen moet je wéér op zoek naar een ander akkoord enz. enz.
Je zal wel weer akkoorden tegen komen die je al eerder in het liedje had. Soms ga je er uiteindelijk maar 2 of 3 verschillende van tegenkomen in 1 liedje. En soms zijn het er meer. Je zal ook op bepaalde momenten in het liedje tussen verschillende akkoorden kunnen kiezen die allebei goed klinken op dat moment.
Nu gaat dit verhaal eigenlijk niet over het zelf zoeken van passende akkoorden bij een melodie. Je krijgt van mij een paar liedjes waar de akkoorden al bij staan. Maar nu begrijp je wel hoe het komt dat je telkens van greep moet wisselen.
Terug naar ons eerste 3 in 1 klap mandoline akkoord:
Met deze 3 grepen kun je al heel wat liedjes leren begeleiden op mandoline. Ik geef je hier 2 liedjes maar er zijn er bijna oneindig veel. Deze “diagrammetjes” kom je straks in de bladmuziek en in de video telkens tegen.
Hoe lees je nou zo’n akkoord diagram ding bij dit fijne verhaal over mandoline leren spelen?
Nog even voor alle duidelijkheid: Het stelt een stukje van de hals van je instrument voor alsof je het rechtop tegenover je houdt (in een standaard ofzo). Schematisch dan hè:
- Zet je snaarinstrument rechtop voor je zoals op de foto.
- Topkam of nulfret van de mandoline
De dubbele horizontale lijn (in de breedte dus) in het schematische diagram, is je topkam (of nulfret als je die hebt). Zie ook de foto.
- De fretten
De andere horizontale lijnen zijn de fretten.
- Dubbele snaren worden enkele lijnen.
De verticale lijnen (van hoog naar laag) stellen je snaren voor. Alleen zijn ze in de schematische tekeningetjes niet dubbel getekend. Beetje versimpelde weergave dus.
- open snaren
De open rondjes die boven de “topkam” staan in de tekeningetjes, geven de snaren aan waarop je niks in hoeft te drukken maar die wel mee moeten klinken.
- Dikke zwarte stippels
De dikke ronde dichtgekleurde stippels in de schematische tekeningetjes, stellen je vingertoppen voor die op die plaatsen de snaren stevig tegen het hout van de hals van je mandoline moeten drukken. Die snaren moeten uiteraard ook meeklinken maar dan terwijl je ze op de juiste plek ingedrukt houdt.
De dikke witte stippel op de foto is een positiestip. Die geeft hier het derde vakje aan. Dat heeft er verder niks me te maken.
De eerste song is “Old Joe Clark” en wel in toonsoort G (mixolydisch voor de fijnproevers). En deze versie is een echte “old time” versie. Je hebt er maar 2 akkoorden voor nodig en wel de G en de F. Wij gebruiken i.p.v. de gewone F de F majeur 7. Niet schrikken! Dat is gewoon een F met een leuk apart extra toontje erin. Klinkt heel goed bij dit liedje.
Het 2e liedje is “cripple creek”. Heel vaak wordt dat in G of A gespeeld met weer andere akkoorden dan waar we nu mee bezig zijn. Daar komen we nog op in een vervolgverhaal deel 3 over mandoline leren spelen.
Nu spelen we hem in toonsoort C. Dat is heel makkelijk te spelen op onze geliefde mando. Voor een prachtig duet met ukelele is dit ook een perfecte toonsoort! Voor de lekkere old time country sfeer doen we de ukelele dan met de clawhammer techniek in de solo.
Uitleg en bladmuziek (noten en TAB) van Old Joe op mandoline.
Zoals je ziet, begin je het nummer met de G-greep. Voor de eerste 3 maten werkt die perfect bij de melodie. Daarna moet je dezelfde vorm van je vingertoppen opeens 2 verdiepingen omhoog verplaatsen om de FM7 greep te maken. En na 1 maat ga je alweer terug naar het G-akkoord. En zo ga je het hele liedje door.
Richting het eind van de 2e regel, de derde maat dus, begin je nog met G akkoord. Na 2 tellen moet je opeens over naar FM7. Na weer 2 tellen keer je weer terug naar G. Dit geldt trouwens ook voor de 3e maat van de 4e regel. Begin altijd met oefenen in een heel sloom tempo maar probeer het liedje wel aan de gang te houden. Dat je nergens even stopt om te kijken waar je vingers nu weer naartoe moeten…
De TAB en noten zijn van een uiterst simpele basisversie van “Old Joe”. Die zou je door iemand anders kunnen laten spelen.
Mocht je van die hele TAB niks snappen; over wat TAB is, heb ik ook al eens een verhaal gemaakt.
Bekijk vooral de “grote” video die hierboven ingesloten zit. (De youtube shorts van deze liedjes zijn ook leuk.) Zorg er trouwens voor dat je 4 tellen per maat op een leuke manier invult met je akkoord. Leg ik allemaal uit in de video.
Verder heb ik een snellere en wat meer bewerkte versie van Old Joe Clark als “short” gemaakt. Zie dat maar als extra oefenmateriaal voor als je het allemaal nogal makkelijk vindt. Het tempo is een stuk hoger en je kan er ook iets uit halen van hoe je de basismelodie een beetje leuker kan maken door er een beetje “omheen te pingelen”.
3 akkoorden op mandoline leren spelen in “Cripple Creek” met Tab, noten en een beetje uitleg.
Hier ook weer de bladmuziek van het liedje. Ik heb weer een heel simpele basisversie van cripple creek geschreven. Die zou je dus ook door iemand anders kunnen laten spelen terwijl jij de boel begeleidt. De grepen voor de begeleiding staan er weer bij met van die diagrammetjes.
De kunst is nu ook weer om precies op het goede moment in het liedje de greep te verplaatsen naar de juiste plek op de hals en daarmee het goede akkoord te spelen. Uiteraard moet je “slag” gewoon doorgaan zonder dat je even moet wachten omdat je greep nog niet goed staat. Oefen daar op!
Je ziet ook nu dat je soms maar een halve maat (2 tellen dus) het ene akkoord speelt en daarna gelijk weer het andere voor het overige deel van die maat (nog 2 tellen). De wisseling tussen de grepen gaat daar dus sneller. En ja, dat moet allemaal gladjes, zonder haperingen gespeeld worden.
Daarom nogmaals: begin super relaxed, sloom zelfs. Net zolang tot je het netjes kan. Pas dan ga je het tempo een klein beetje verhogen. Dan weer oefenen, oefenen, oefenen tot je dat tempo goed kan en pas dan weer iets sneller. Een metronoom is een super goed hulpmiddel daarbij. Er zijn prima apps die van je telefoon een metronoom maken. Zet hem op 4 tellen per maat.
Toch graag nog wat hulp?
”Allemaal leuk hoor, zo’n snarenblog verhaal maar ik wil toch graag iemand die me vertelt of ik het wel goed doe…” Hoor ik je denken.
Nou dat kan. Neem b.v. een kleine leskaart. Dat geeft je recht op 3 lessen van 30 minuten die je kan bespreken, in overleg met mij, wanneer het je uitkomt. Het mogen ook lessen via skype zijn.